ภูมิหลังประเทศฟินแลนด์

ภูมิหลังประเทศฟินแลนด์ มีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการว่า สาธารณรัฐฟินแลนด์ เป็นประเทศในกลุ่มนอร์ดิก ตั้งอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของทวีปยุโรปเขตแดนด้านตะวันตกเฉียงใต้จรดทะเลบอลติก ทางด้านใต้จรดอ่าวฟินแลนด์ ทางตะวันตกจรดอ่าวบอทเนีย ประเทศฟินแลนด์มีชายแดนติดกับประเทศสวีเดน นอร์เวย์ และรัสเซีย สำหรับหมู่เกาะโอลันด์ที่อยู่ห่างจากชายฝั่งตะวันตกเฉียงใต้นั้น อยู่ภายใต้การปกครองของฟินแลนด์ แต่เป็นเขตปกครองตนเอง เคยถูกรัสเซียยึดครองและเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของรัสเซีย เมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุด คือ เฮลซิงกิ เมืองสำคัญอื่น ๆ ได้แก่ เอสโป วันตา ตัมเปเร โอวลุ และตุรกุ

ภูมิหลังประเทศฟินแลนด์ นายกรัฐมนตรีคนใหม่วัย 34 ปี ของสาธารณรัฐฟินแลนด์คือ นางสาวซานนา มาริน กำลังดังโดยปกติฟินแลนด์ก็เป็นสาธารณรัฐที่มีชื่อเสียงอยู่แล้ว เพราะเป็นประเทศที่ได้รับการยอมรับว่ามีสวัสดิการสังคมดีเยี่ยมที่สุดของโลกความที่มีผืนป่าสวยงามและทะเลสาบที่กระจายอยู่ทั่วประเทศ ทำให้ฟินแลนด์เป็นประเทศที่ประชาชนอยู่ใกล้ชิดกับธรรมชาติอย่างมีความสุข

ภูมิหลังประเทศฟินแลนด์ ฟินแลนด์มีประชากร 5.52 ล้านคน (ข้อมูล ณ กลางปี พ.ศ. 2562) ประชากรส่วนมากอาศัยอยู่ในตอนกลางและตอนใต้ของประเทศ และพูดภาษาฟินแลนด์ ซึ่งเป็นกลุ่มภาษาฟินนิกจากตระกูลภาษายูรัล และไม่มีความสัมพันธ์กับภาษาสแกนดิเนเวียแต่อย่างใด

ประเทศฟินแลนด์เป็นประเทศที่ใหญ่ที่สุดอันดับที่ 8 ของทวีปยุโรป และเป็นประเทศที่มีประชากรเบาบางที่สุดในสหภาพยุโรป ประเทศฟินแลนด์เป็นสาธารณรัฐในระบบรัฐสภาที่ประกอบด้วย 311 เทศบาล และ 1 เขตปกครองตนเอง คือ หมู่เกาะโอลันด์ มีประชากรมากกว่า 1.4 ล้านคนอาศัยอยู่ในปริมณฑลเกรเทอร์เฮลซิงกิ และคิดเป็น 1 ใน 3 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ

ประเทศฟินแลนด์มีดัชนีการพัฒนามนุษย์ตามสถิติของสหประชาชาติ พ.ศ. 2549 อยู่ในลำดับที่ 11 ฟินแลนด์เคยเป็นส่วนหนึ่งของสวีเดนหลายศตวรรษ หลังจากนั้นก็อยู่ภายใต้จักรวรรดิรัสเซีย จนถึงปี พ.ศ. 2460 ปัจจุบันฟินแลนด์เป็นสาธารณรัฐประชาธิปไตย

นวัตกรรมที่สร้างชื่อเสียงให้ฟินแลนด์เป็นพวกสาขาดิจิทัล เศรษฐกิจชีวภาพซึ่งมาจากผลิตภัณฑ์ไม้ เทคโนโลยีสะอาด เทคโนโลยีสุขภาพ การวิจัยขั้วโลกเหนือ และเทคโนโลยีการสื่อสารโทรคมนาคม ฯลฯ

ภาษาฟินแลนด์เป็นหนึ่งในภาษาทางการไม่กี่ภาษาของสหภาพยุโรป ที่ไม่ได้มีต้นกำเนิดเป็นกลุ่มภาษาอินโด-ยูโรเปียน ร่วมกับภาษาเอสโตเนีย ภาษาฮังการี และภาษามอลตา

ตั้งแต่ประมาณ 2,700 ปีก่อนพุทธกาล ดินแดนฟินแลนด์ได้รับอิทธิพลทางวัฒนธรรมจากทางใต้ของอ่าวฟินแลนด์ โดยเข้ามาทางตะวันตกเฉียงใต้ของฟินแลนด์ มีหลักฐานของเครื่องปั้นดินเผาที่มีลักษณะเฉพาะ ต่อมาในยุคสำริด พื้นที่ทางชายฝั่งของฟินแลนด์ได้รับอิทธิพลจากสแกนดิเนเวียและยุโรปกลาง 

ในขณะที่พื้นที่ที่อยู่ห่างจากทะเลเข้าไป ได้รับอิทธิพลการใช้สำริดมาจากทางตะวันออกมากกว่า ในพุทธศตวรรษที่ 5 พบว่ามีการค้าขายแลกเปลี่ยนกับสแกนดิเนเวียมากขึ้น และการค้นพบวัตถุแบบโรมันจากยุคนี้ด้วย ปรากฏการกล่าวถึงชาวฟินแลนด์ในเอกสารของชาวโรมันในช่วงกลางพุทธศตวรรษที่ 7

ในอดีตฟินแลนด์เป็นเพียงประเทศเกษตรกรรมจนถึง พ.ศ. 2493 ภายหลังสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สอง ฟินแลนด์ได้พัฒนาเศรษฐกิจอย่างรวดเร็วโดยการสร้างรัฐสวัสดิการที่มีคุณภาพตามตัวแบบนอร์ดิก ส่งผลให้ความเจริญได้กระจายไปทั่วประเทศและกลายเป็นประเทศที่มีความมั่งคั่งสูงจนถึงปัจจุบัน ฟินแลนด์เข้าร่วมเป็นสมาชิกสหประชาชาติใน พ.ศ. 2538 ด้วยเจตนารมณ์ในการวางตัวเป็นกลางทางการเมือง 

และยังเข้าร่วมองค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ, กลุ่มประเทศความร่วมมือเพื่อสันติภาพของเนโท (Partnership for Peace), สหภาพยุโรป, และสภาความร่วมมือยูโร ฟินแลนด์ยังมีจุดเด่นในเรื่องระบบการศึกษาที่มีคุณภาพ มีความสามารถในการแข่งขันทางเศรษฐกิจในระดับสูง และได้รับการยอมรับในแง่คุณภาพชีวิตประชากร 

โดยถือเป็นหนึ่งในประเทศที่ให้สิทธิและเสรีภาพแก่ประชากรในระดับสูง ใน พ.ศ. 2558 ฟินแลนด์ได้รับการจัดอันดับอยู่ในอันดับหนึ่งในด้านดัชนีทุนมนุษย์ (Human Capital Index) และเป็นประเทศที่มีเสถียรภาพมากที่สุดในโลกระหว่าง พ.ศ. 2554-59 จากการวัดตามค่าดัชนี Fragile States Index และยังได้รับการจัดอันดับว่าเป็นประเทศที่ประชากรมีความสุขที่สุดในโลก

พ.ศ. 2533 ฟินแลนด์เคยมีปัญหาด้านเศรษฐกิจอย่างรุนแรงหลังจากศึกษารากเหง้าของปัญหา ก็พบว่าหากฟินแลนด์ยังขายสินค้าที่เหมือนประเทศอื่นก็ไม่สามารถจะพ้นวิกฤติได้ รัฐบาลฟินแลนด์ในสมัยนั้นจึงแก้วิกฤติด้วยการทุ่มไปที่การศึกษา การวิจัยและพัฒนาคงจะมีไม่กี่ประเทศในโลกที่รัฐบาลกล้าทุ่มงบวิจัยมากถึงร้อยละ 4 ของจีดีพี และแบ่งงบประมาณไว้ร้อยละ 1 ของจีดีพี

ให้บริษัทเอกชนกู้เงินไปลงทุนแบบผ่อนปรนถ้าบริษัททำธุรกิจไม่ประสบความสำเร็จ เงินกู้นี้ก็กลายเป็นเงินให้เปล่า แต่ถ้าบริษัทประสบความสำเร็จ รัฐบาลก็จะเรียกเงินกู้คืนวิธีการของรัฐบาลที่ทุ่มอย่างสุดลิ่มทิ่มประตูในงานวิจัย ทำให้สินค้าจากฟินแลนด์ได้รับความนิยม เมื่อสินค้าขายได้ เงินเข้าประเทศ

เศรษฐกิจก็เจริญประวัติศาสตร์ของกลุ่มประเทศสแกนดิเนเวียไม่ได้ราบรื่นอย่างที่เราคิดฟินแลนด์ถูกรุกรานโดยสวีเดนและรัสเซียซึ่งเป็นประเทศใหญ่กว่าอยู่เป็นประจำ เคยเป็นส่วนหนึ่งของราชอาณาจักรสวีเดนเกือบ 500 ปี คนสวีเดนอพยพไปตั้งถิ่นฐานในฟินแลนด์อย่างต่อเนื่อง แล้วก็ถ่ายทอดวัฒนธรรมให้กับพวกฟินน์

ต่อมา ฟินแลนด์กลายเป็นมณฑลหนึ่งของสวีเดน ชาวฟินน์ถูกบังคับให้จ่ายภาษีสูงพวกฟินน์ก็ต่อสู้ด้วยการศึกษา ระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 15-16 โน่นเลยครับ ที่ผู้คนส่วนหนึ่งอุตส่าห์ไปเรียนที่ซอร์บอน มหาวิทยาลัยปารีส บางท่านไปเป็นอธิการบดีมหาวิทยาลัยสำคัญในประเทศอื่น

เรื่องเหล่านี้ทำให้ชาวฟินน์คิดสร้างภาษาและวรรณกรรมจนบั้นปลายท้ายที่สุด ชาวฟินน์ก็มีภาษาและวัฒนธรรมของตัวเอง

ความที่อยู่ใกล้ประเทศที่มีกำลังมากกว่า ชาวฟินน์จึงไม่ค่อยเอาวิธีทางทหารมาแก้ไข เพราะแก้ยังไงก็สู้ไม่ได้ จึงหาวิธีอื่น เช่น การพัฒนาตัวเองด้วยการไปเรียนในสถานศึกษาที่ดีเยี่ยมของยุโรปเพื่อเอาความรู้มาใช้และวิธีการอย่างนั้น ก็ถูกนำมาใช้ในยุคปัจจุบันด้วย

ฟินแลนด์เป็นประเทศที่มีพรมแดนติดสหภาพโซเวียต แต่ไม่เคยตกเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียตแบบประเทศอื่นชาวฟินน์เคยมีปัญหาเรื่องศาสนา ผู้คนนับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก พอมีปัญหามากก็มีการปฏิรูปศาสนามีการแยกตัวออกจากนิกายโรมันคาทอลิกหันมานับถือนิกายลูเทอร์

พวกรัสเซียก็พยายามยัดเยียดนิกายออร์ทอดอกซ์เรื่องนิกายสำคัญครับ เพราะนับถือนิกายไหนก็มีแนวโน้มอยากจะอยู่ภายใต้การปกครองของประเทศที่มีคนส่วนใหญ่นับถือนิกายนั้นเรื่องฟินแลนด์นี่ ผมขอเขียนยาวหน่อยครับ เพราะคนส่วนใหญ่มองเฉพาะความสำเร็จของฟินแลนด์ในปัจจุบันไม่ค่อยเอามิติประวัติศาสตร์มาใช้ศึกษาประเทศนี้

โลกมักจะทราบเรื่องของฟินแลนด์ในปัจจุบัน แต่ไม่ค่อยทราบเรื่องประวัติศาสตร์และปัญหาของฟินแลนด์ กว่าจะมาเป็นประเทศที่ประสบความสำเร็จในวันนี้ ฟินแลนด์ผ่านปัญหาและวิกฤติมาไม่น้อย